สรุปวิธีใช้ 5W1H คำถามง่าย ๆ แต่ช่วยวางแผนธุรกิจ การตลาด ได้ครบรอบด้าน

5W1H คือเฟรมเวิร์กการสื่อสารขั้นพื้นฐาน ใช้สำหรับการตั้งคำถาม เพื่อให้ได้ข้อมูลที่ต้องการอย่างครบถ้วน และรอบด้านมากที่สุด แล้วนำข้อมูลนี้ไปใช้ต่อ หรือวิเคราะห์เรื่องต่าง ๆ ตามที่ต้องการ

ซึ่งโดยปกติแล้ว คนส่วนใหญ่มักคุ้นเคยกับการนำ 5W1H ไปใช้กับการสื่อสาร หรือการทำความเข้าใจสถานการณ์ต่าง ๆ เป็นหลัก

แต่จริง ๆ แล้ว 5W1H เป็นเฟรมเวิร์กที่ดี ที่ใช้วิเคราะห์เรื่องการตลาดและการทำธุรกิจ เพื่อใช้ทำความเข้าใจลูกค้าอย่างรอบด้าน ได้เช่นกัน

แล้วการใช้ เฟรมเวิร์ก 5W1H กับการตลาด ทำอย่างไร ? MarketThink จะอธิบายให้อ่านกันในโพสต์นี้

เฟรมเวิร์ก 5W1H มีองค์ประกอบทั้งหมด 6 ส่วน ตามตัวอักษรย่อของชื่อเฟรมเวิร์ก เป็นการตั้งคำถามแบบง่าย ๆ ได้แก่

1. What (อะไร)
2. Who (ใคร)
3. Where (ที่ไหน)
4. When (เมื่อไร)
5. Why (ทำไม)
6. How (อย่างไร)

คิดตามง่าย ๆ ว่า หากเราต้องการเข้าใจสถานการณ์ เหตุการณ์ หรือปัญหาใด ๆ อย่างลึกซึ้ง และรอบด้าน ก็เพียงแค่เริ่มต้นจากการถามคำถาม และรวบรวมข้อมูลว่า

- ใครคือผู้ที่ได้รับผลกระทบ ใครที่สามารถแก้ไขปัญหาได้
- ปัญหาเกิดขึ้นที่ไหน
- ปัญหาเกิดขึ้นเมื่อไร
- ทำไมถึงเกิดปัญหา และทำไมต้องแก้ไขปัญหา
- แล้วจะแก้ไขปัญหานี้อย่างไร

ก็จะช่วยให้เราเข้าใจสถานการณ์ เหตุการณ์ หรือปัญหา ได้อย่างง่ายดาย และรวดเร็วกว่า

ซึ่งหากเราเจาะลึกลงไป ในแต่ละองค์ประกอบของ 5W1H อย่างละเอียด ก็จะพบว่าสามารถนำไปใช้ในการวิเคราะห์ และวางแผนการตลาด รวมถึงทำความเข้าใจลูกค้าได้อย่างรอบด้าน ได้แก่

1. What (อะไร)

เป็นองค์ประกอบแรกของ 5W1H ที่มีความสำคัญที่สุด เพราะเป็นการทำความเข้าใจในเบื้องต้นว่า สถานการณ์ เหตุการณ์ หรือปัญหา ที่เกิดขึ้นอยู่ในปัจจุบันเป็นอย่างไร

ซึ่งเป็นเหมือนการ “ตั้งหลัก” ในการเริ่มต้นการคิด หรือตั้งคำถาม เพื่อหาคำตอบ และทำความเข้าใจในสิ่งต่าง ๆ ก่อนเป็นอันดับแรก

ตัวอย่าง วิธีการตั้งคำถาม ใช้ทำการตลาด ทำความเข้าใจลูกค้า

- สินค้า หรือบริการของเรา คืออะไร
- สินค้า หรือบริการของเรา มีอะไรแตกต่างจากคู่แข่ง
- อะไรที่เป็นปัญหา (Pain Point) ที่ลูกค้าเจอ
- อะไรคือ พฤติกรรม หรือความต้องการของลูกค้า
- วัตถุประสงค์ด้านการตลาดของแบรนด์ คืออะไร

2. Who (ใคร)

หลังจากเข้าใจแล้วว่า สถานการณ์ เหตุการณ์ หรือปัญหาที่เกิดขึ้น เป็นอย่างไร ขั้นตอนต่อไปคือการทำความเข้าใจว่า ใครเป็นผู้ที่เกี่ยวข้อง หรือมีส่วนได้ส่วนเสียกับสถานการณ์ เหตุการณ์ หรือปัญหาดังกล่าว

เช่น ผู้ที่สร้างปัญหา ผู้ที่ได้รับผลกระทบจากปัญหา หรือแม้แต่ผู้ที่มีความสามารถในการแก้ไขปัญหานั้นได้

ตัวอย่าง วิธีการตั้งคำถาม ใช้ทำการตลาด ทำความเข้าใจลูกค้า

- ใครคือกลุ่มเป้าหมาย หรือลูกค้าที่จะซื้อสินค้า หรือบริการจากเรา
- ลูกค้าจะซื้อสินค้า หรือบริการจากใคร
- คู่แข่งของเราคือใคร ใครที่ขายสินค้า หรือบริการคล้าย ๆ กับเรา
- ใครคือผู้ที่มีส่วนได้ส่วนเสีย
- ใครคือพันธมิตรทางธุรกิจ
- ผู้รับผิดชอบโครงการ หรือผู้ที่จะทำแคมเปญการตลาดนี้ คือใคร

3. Where (ที่ไหน)

สิ่งที่กำลังเกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็น สถานการณ์ เหตุการณ์ หรือปัญหา เกิดขึ้นที่ไหน

ซึ่งมีทั้ง
- สถานที่จริง ๆ เช่น ประเทศ เขต อำเภอ ศูนย์การค้า ร้านขายสินค้า และอาคารสำนักงาน
- แพลตฟอร์ม เช่น Facebook, Google, Instagram และ X

ซึ่งสถานที่มีความสำคัญ ทำให้เรารู้บริบทของสถานการณ์ เหตุการณ์ หรือปัญหา ได้อย่างครบถ้วน

ตัวอย่าง วิธีการตั้งคำถาม ใช้ทำการตลาด ทำความเข้าใจลูกค้า

- กลุ่มเป้าหมาย รู้จักแบรนด์ จากช่องทางใด
- ป้ายบิลบอร์ดที่กลุ่มเป้าหมาย เห็นโฆษณาของแบรนด์ อยู่ที่ไหน
- กลุ่มเป้าหมายของแบรนด์ มีภูมิลำเนาอยู่ที่ไหน
- เราจะทำการตลาดผ่านแพลตฟอร์มใด (ออฟไลน์ หรือออนไลน์)
- ลูกค้าซื้อสินค้า หรือบริการของเราจากที่ไหน

4. When (เมื่อไร)

เป็นการตั้งคำถามว่า สถานการณ์ เหตุการณ์ หรือปัญหาที่เกิดขึ้น เกิดขึ้นในช่วงเวลาใด ช่วยในการกำหนดกรอบเวลา กำหนดลำดับความสำคัญ ความเร่งด่วน และวางแผนทั้งในระยะสั้น และระยะยาว

ตัวอย่าง วิธีการตั้งคำถาม ใช้ทำการตลาด ทำความเข้าใจลูกค้า

- ช่วงเวลาที่ลูกค้า หรือกลุ่มเป้าหมายจะซื้อสินค้า คือช่วงเวลาใด
- สินค้า หรือบริการที่ขาย จะขายในช่วงเวลาใด เช่น ขายตลอดไป หรือขายเฉพาะฤดูกาลพิเศษ
- ระยะเวลาการเผยแพร่โฆษณา หรือโปรโมตสินค้า อยู่ในช่วงใด
- แคมเปญการตลาด ทำในช่วงเวลาใด
- สินค้า หรือบริการ เปิดตัวเมื่อไร

5. Why (ทำไม)

เป็นองค์ประกอบของ 5W1H ที่ทำให้เข้าใจถึงเหตุผลที่อยู่เบื้องหลังสถานการณ์ เหตุการณ์ หรือปัญหาที่กำลังเกิดขึ้น

ทำให้สามารถเข้าใจถึงภาพรวมของสิ่งที่กำลังเกิดขึ้นได้อย่างชัดเจน ส่งผลต่อการวางแผนกลยุทธ์ เพื่อจัดการหรือแก้ไขปัญหา ได้อย่างตรงจุด

ตัวอย่าง วิธีการตั้งคำถาม ใช้ทำการตลาด ทำความเข้าใจลูกค้า

- ทำไมแบรนด์ต้องเลือกกลุ่มเป้าหมายนี้
- ทำไมแบรนด์ต้องเลือกทำการตลาด ผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์
- ทำไมกลุ่มเป้าหมาย ต้องซื้อสินค้าของเรา
- ทำไมแบรนด์ต้องเปิดตัวสินค้าใหม่ ในช่วงเวลานี้

6. How (อย่างไร)

เป็นคำถามข้อสุดท้ายของเฟรมเวิร์ก 5W1H หลังจากทำความเข้าใจสถานการณ์ เหตุการณ์ หรือปัญหาทั้งหมดเรียบร้อยแล้ว

ขั้นตอนสุดท้ายที่ต้องทำ คือ การวางแผนกลยุทธ์ หรือวิธีการ ที่จะนำไปแก้ไขปัญหาที่กำลังเกิดขึ้นอย่างเหมาะสม

ตัวอย่าง วิธีการตั้งคำถาม ใช้ทำการตลาด ทำความเข้าใจลูกค้า

- จะมีกลยุทธ์การตลาด และการสื่อสารอย่างไร
- จะใช้ตัวชี้วัดต่าง ๆ ในการวัดผลอย่างไร
- Pain Point ของกลุ่มเป้าหมาย เกิดขึ้นอย่างไร
- แผนในการพัฒนาสินค้า หรือบริการ เป็นอย่างไร
- สินค้า หรือบริการของเรา จะช่วยแก้ Pain Point ที่กลุ่มเป้าหมายต้องเจอ ได้อย่างไร

ทั้งหมดนี้ ก็คือ ตัวอย่างของการนำ เฟรมเวิร์กการสื่อสาร และการตั้งคำถามพื้นฐาน ที่ใคร ๆ ก็น่าจะรู้จักกันดีอย่าง 5W1H มาใช้กับการทำการตลาด และทำความเข้าใจลูกค้าอย่างรอบด้าน ผ่านการตั้งคำถาม ตามองค์ประกอบของ 5W1H