อธิบายเฟรมเวิร์ก SOSTAC วิธีเขียนแผนการตลาด ให้วางกลยุทธ์แม่น ใน 6 ขั้นตอน

SOSTAC Marketing Planning Framework เป็นเครื่องมือที่ใช้วางแผนกลยุทธ์การตลาด ที่คิดค้นขึ้นและเป็นสิทธิบัตรของบริษัทที่ปรึกษาทางด้านการตลาดที่ชื่อว่า PR Smith

โดยจุดเด่นของ SOSTAC Marketing Planning Framework อยู่ที่ความเป็นระเบียบ มีแบบแผนเป็นขั้นตอน ความเรียบง่าย ใคร ๆ ก็ทำได้ และสามารถนำไปใช้ได้ทั้งกับการวางแผนการตลาด และการตลาดดิจิทัล ได้อย่างครบวงจร

แล้ว SOSTAC Marketing Planning Framework มีรายละเอียด และวิธีการใช้งานอย่างไร ?

โดยองค์ประกอบของ SOSTAC Marketing Planning Framework มีอยู่ด้วยกัน 6 องค์ประกอบ ได้แก่

1. S : Situation Analysis (การวิเคราะห์สถานการณ์ปัจจุบัน)

เป็นองค์ประกอบแรกที่ PR Smith ระบุว่ามีความสำคัญที่สุด ต้องลงรายละเอียดในองค์ประกอบนี้มากที่สุด คิดเป็นครึ่งหนึ่งของการวางแผนการตลาดทั้งหมด

โดยในองค์ประกอบนี้ จะเริ่มต้นด้วยการวิเคราะห์สถานการณ์ในปัจจุบันอย่างละเอียด ให้ลึกและรอบด้านมากที่สุด ไม่ว่าจะเป็น

- วิเคราะห์สถานการณ์ปัจจุบันของแบรนด์ว่า ตอนนี้เราอยู่ในจุดใด เช่น สินค้า จุดเด่น จุดด้อย หรือมี Market Share มากน้อยเพียงใด

- วิเคราะห์คู่แข่ง

- วิเคราะห์พฤติกรรมลูกค้า สภาพตลาด เทรนด์ หรือแนวโน้มตลาดที่จะเกิดขึ้นในอนาคต

โดย PR Smith แนะนำว่า ควรใช้เครื่องมือทางการตลาดอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องในการวิเคราะห์ เช่น SWOT Analysis หรือ PESTEL Analysis

และยิ่งวิเคราะห์สถานการณ์ปัจจุบันได้ลึก และละเอียดมากเท่าไรก็ยิ่งดี เพราะจะทำให้สามารถวางแผนการตลาดได้ดียิ่งขึ้น

2. O : Objective (การกำหนดวัตถุประสงค์)

องค์ประกอบถัดไปของ SOSTAC Marketing Planning Framework จะเป็นการกำหนดวัตถุประสงค์ทางด้านการตลาด ว่าทำการตลาดไปเพื่ออะไร และมีเป้าหมายอย่างไร

ซึ่งการกำหนดวัตถุประสงค์ทางด้านการตลาดที่ดี จะต้องมีความชัดเจน และครอบคลุม เหมือนเป็นการกำหนด “ดาวเหนือ” เพื่อเดินทางไปยังเป้าหมายได้ถูกต้อง

โดยตัวอย่างของการกำหนดวัตถุประสงค์ทางด้านการตลาด เช่น

- เพิ่มจำนวนการดาวน์โหลดแอปพลิเคชันให้ได้ 30% ภายในระยะเวลา 3 เดือน

- ปั้นเพจ Facebook ของแบรนด์ ให้มีจำนวนผู้ติดตามครบ 1 ล้านคน ภายในระยะเวลา 1 ปี

หรือสามารถกำหนดวัตถุประสงค์ทางด้านการตลาดได้ ตามแนวคิด SMART Goals ก็ได้เช่นกัน

3. S : Strategy (การกำหนดกลยุทธ์)

เป็นองค์ประกอบที่มีความสำคัญไม่แพ้การวิเคราะห์สถานการณ์ปัจจุบันในองค์ประกอบแรก เพราะเป็นการกำหนดแบบกว้าง ๆ ว่า จากเป้าหมายและสถานการณ์ในปัจจุบัน เราจะมีกลยุทธ์อย่างไร ในการไปสู่เป้าหมายที่ตั้งใจไว้

โดยการกำหนดกลยุทธ์ ส่วนใหญ่แล้วมักนำแนวคิดด้านการตลาดอื่น ๆ ที่มีความเกี่ยวข้องกันมาใช้

ซึ่ง PR Smith แนะนำให้ใช้แนวคิด STP Marketing หรือการกำหนด Segmentation, Targeting และ Positioning เพื่อกำหนดเป็นกลยุทธ์แบบกว้าง ๆ ก่อนว่า กลุ่มเป้าหมายของเราคือใคร

4. T : Tactics (การกำหนดกลวิธี)

เป็นองค์ประกอบที่ลงรายละเอียดต่อจากการกำหนดกลยุทธ์ นั่นคือการคิดกลวิธีที่จำเป็นต้องใช้ในการทำการตลาด

ซึ่งส่วนใหญ่แล้วจะใช้แนวคิดการตลาดอื่น ๆ ที่มีความเกี่ยวข้อง เช่น

- 4Ps / 7Ps Marketing Mix
- Communication Mix
- Influencer Marketing
- SEO / AEO Marketing
- Targeting / Retargeting / Remarketing
- Content Marketing
- Lead Generation
- Email Marketing

5. A : Action (การกำหนดแผนดำเนินงาน)

เป็นองค์ประกอบที่ว่าด้วยการกำหนดแผนการดำเนินงานทั้งหมดที่จะเกิดขึ้นตามแผนทางด้านการตลาดที่ได้วางไว้ เช่น

- ใครมีหน้าที่ / ความรับผิดชอบอะไร
- Skill / Mindset ที่จำเป็นต้องมี
- ทำเองหรือจ้าง Outsource / Freelance ทำให้
- งบประมาณที่ต้องใช้
- การวางแผนดำเนินงาน เช่น การใช้ Content Plan หรือ Gantt Chart เพื่อจัดการงานทั้งหมดอย่างเป็นระบบ

6. C : Control (การควบคุม / การวัดผล)

การควบคุม และการวัดผล การทำการตลาดทั้งหมดที่เกิดขึ้น ว่าจะมีวิธีในการวัดผลอย่างไร ให้เป็นรูปธรรม จึงจำเป็นต้องมีตัวชี้วัด และ KPI ที่เกี่ยวข้องอย่างชัดเจน เช่น

- ยอดขาย / รายได้
- ยอดการเข้าชมเว็บไซต์ / ยอดการรับชมคอนเทนต์
- จำนวน Lead ที่หาได้
- ต้นทุนการทำการตลาด
- Awareness / Engagement
- อัตราการรักษาลูกค้าเก่า
- จำนวนลูกค้าใหม่ที่หาได้
- Cart Abandonment Rate

รวมถึงต้องมี KPI ของแต่ละตัวชี้วัดด้วยว่า ต้องการผลลัพธ์อย่างไร เช่น Brand Awareness ต้องเพิ่มขึ้น 30% หรือ Cart Abandonment Rate ต้องน้อยกว่า 30% เป็นต้น

ซึ่งทั้งหมดนี้ก็คือ SOSTAC Marketing Planning Framework ของ PR Smith หนึ่งในเฟรมเวิร์กวางแผนการตลาด ที่ง่าย ครบ และรอบด้าน ที่บริษัทดัง ๆ ทั่วโลกเลือกใช้

___________________________

อ้างอิง :
- คลิปวิดีโอ SOSTAC® Plan in 3 mins with Go-To จากช่อง PR Smith Marketing บน YouTube
- https://www.daniel-one.com/blog/sostac-marketing-model-planning-system
- https://broadhurst.digital/blog/sostac-examples-a-proven-plan-for-strategic-marketing
- https://www.davechaffey.com/digital-marketing-glossary/sostac-marketing-plan-model/
- https://sostac.org/
- https://www.smartinsights.com/digital-marketing-strategy/sostac-model/