วิทย์นอกแล็บ: จุดพลัง SE ไทย ใช้วิทยาศาสตร์ช่วยสิ่งแวดล้อมยั่งยืน 2 โมเดลตัวอย่างกิจการเพื่อสังคมจากโครงการ Banpu Champions for Change ใช้ “วิทย์+ใจ” ขับเคลื่อนไทยสู่ “ความยั่งยืน”

หลายคนอาจมองว่า "วิทยาศาสตร์" เป็นเรื่องซับซ้อนและห่างไกลจากชีวิตประจำวัน แต่เมื่อความรู้ทางวิทยาศาสตร์ถูกผสานเข้ากับหัวใจของผู้ประกอบการเพื่อสังคม (Social Enterprise: SE) ผลลัพธ์ที่ได้กลับกลายเป็นพลังขับเคลื่อนที่สร้างการเปลี่ยนแปลงในสังคมได้อย่างเป็นรูปธรรมโดยเฉพาะด้านสิ่งแวดล้อม

ไม่ว่าจะเป็นการจัดการขยะล้นเมือง หรือการฟื้นฟูผืนป่าที่เสื่อมโทรม วิทยาศาสตร์จึงไม่ได้จำกัดอยู่เพียงในห้องทดลอง หากแต่เป็น "เครื่องมือ" อันทรงพลังในการแก้ไขปัญหาสังคมที่เผชิญอยู่ทุกวัน

โครงการ "พลังเปลี่ยนแปลงเพื่อสังคม" (Banpu Champions for Change: BC4C) โดย บริษัท บ้านปู จำกัด (มหาชน) ร่วมกับ ChangeFusion มุ่งมั่นผลักดันศักยภาพผู้ประกอบกิจการเพื่อสังคมมาอย่างต่อเนื่อง 14 ปี

ได้สนับสนุนผู้ประกอบการ SE รุ่นใหม่ที่กล้าใช้ทั้ง "วิทย์" และ "ใจ" สร้างสรรค์กิจการเพื่อตอบโจทย์ด้านสิ่งแวดล้อม และสองกิจการเพื่อสังคมที่โดดเด่นอย่าง JAIKLA (ใจกล้า) และ The Next Forest คือ “หลักฐานที่จับต้องได้” ว่าวิทยาศาสตร์ไม่ใช่เพียงทฤษฎี แต่เป็นพลังที่สามารถเปลี่ยนโลกและสร้างอนาคตที่ยั่งยืนให้กับทุกคน

JAIKLA: แปลงขยะอินทรีย์ให้เป็นโภชนาการใหม่ ด้วยวิทยาศาสตร์การอาหาร

จากภาพของกองผักผลไม้เหลือทิ้งจากห้างสรรพสินค้าที่เคยถูกมองว่า "ไร้ค่า" วันนี้ JAIKLA (BC4C รุ่นที่ 9) ได้พลิกโฉมกองขยะเหล่านั้นให้กลายเป็นขุมทรัพย์แห่งคุณค่า ด้วยการใช้ "หนอนแมลงวันลาย" (Black Soldier Fly: BSF) มา "แปลงร่าง" ขยะอินทรีย์ให้กลายเป็นโปรตีนคุณภาพสูงสำหรับอาหารสุนัข

เบื้องหลังความสำเร็จนี้คือการใช้วิทยาศาสตร์การอาหารและเทคโนโลยีที่แม่นยำ โดยใช้ การออกแบบโภชนาการที่เหมาะสม (Precision Nutrition) ในการวิเคราะห์ค่ากรดอะมิโนจำเป็น ไขมัน วิตามิน และแร่ธาตุในโปรตีนจาก BSF อย่างละเอียด เพื่อให้มั่นใจว่าผลิตภัณฑ์อาหารสุนัขที่ได้นั้นมีคุณค่าทางโภชนาการสูงสุดสะอาดและปลอดภัย มีกระบวนการผลิตร่วมกับโรงงานที่ได้มาตรฐาน

"เรามีการทดสอบทางวิทยาศาสตร์อย่างเข้มข้น เพื่อให้มั่นใจว่าผลิตภัณฑ์มีความปลอดภัยและได้มาตรฐานอย่างแท้จริงในด้านสิ่งแวดล้อม ตลอด 3 ปีที่ผ่านมา ธุรกิจเล็ก ๆ แห่งนี้สามารถลดปริมาณขยะอินทรีย์ได้กว่า 60 ตันต่อปี และยังช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่ก่อให้เกิดภาวะโลกร้อน เทียบเท่าคาร์บอนไดออกไซด์กว่า 110 ตัน

สำหรับ JAIKLA วิทยาศาสตร์คือหัวใจสำคัญที่ทำให้เราเปลี่ยน 'ขยะอาหาร' ให้เป็น 'โอกาส' และสร้างคุณค่าที่จับต้องได้ให้กับทั้งสัตว์เลี้ยงและสิ่งแวดล้อม เราเชื่อว่าทุกคนสามารถเป็นส่วนหนึ่งของการเปลี่ยนแปลงนี้ได้" – คุณโด่ง-อิทธิกร เทพมณี ผู้ร่วมก่อตั้ง JAIKLA แบรนด์ขนมน้องหมาจากโปรตีนแมลง

The Next Forest: ฟื้นป่า ฟื้นระบบนิเวศ ด้วย “ศาสตร์และศิลป์แห่งการจัดการ”

อีกฟากหนึ่งของการเดินทาง วิทยาศาสตร์ก็ถูกนำมาใช้เพื่อการดูแลผืนป่าในประเทศไทย The Next Forest (BC4C รุ่นที่ 11) คือกิจการเพื่อสังคมที่มองการปลูกป่าไม่ใช่เพียงการโปรยเมล็ดพันธุ์ลงดิน แต่เป็นกระบวนการฟื้นฟูที่ครบวงจรและสอดคล้องกับธรรมชาติอย่างแท้จริง

ทีมงาน The Next Forest ผสมผสาน "วิทยาศาสตร์ป่าไม้" เข้ากับ "ศิลปะแห่งการจัดการพื้นที่" ตั้งแต่การเลือกชนิดพันธุ์ไม้ที่เหมาะสมเพื่อเพิ่มอัตรารอดของกล้าไม้ การออกแบบพื้นที่ฟื้นฟูและวางแผนการดูแลหลังปลูก ไปจนถึงการติดตามผลอย่างเป็นระบบ รวมทั้งการประเมินด้านระบบนิเวศ เช่น

ปริมาณการกักเก็บคาร์บอนในต้นไม้ ความหลากหลายทางชีวภาพ ปริมาณน้ำที่กักเก็บ เพื่อสร้างระบบนิเวศที่ยั่งยืนจริงๆ ต้นไม้ทุกต้นที่ลงดินจึงไม่เพียงแต่เพิ่มพื้นที่สีเขียว แต่ยังช่วยเพิ่มศักยภาพในการดูดซับก๊าซเรือนกระจก จนกลายเป็นหนึ่งในวิธีการรับมือกับวิกฤตสภาพภูมิอากาศที่จับต้องได้ที่สุดในปัจจุบัน

"การฟื้นฟูป่าไม่ใช่แค่การปลูกต้นไม้ แต่คือการนำวิทยาศาสตร์มาทำความเข้าใจระบบนิเวศ และใช้ศิลปะในการสร้างความสมดุลให้ธรรมชาติกลับคืนมา เราหวังว่าเรื่องราวของเราจะเป็นแรงบันดาลใจให้ทุกคนหันมาใส่ใจสิ่งแวดล้อมมากขึ้น" – คุณปาย-จุฑาธิป ใจนวล ผู้ร่วมก่อตั้ง The Next Forest ธุรกิจฟื้นฟูป่าครบวงจร

“บ้านปู” พลังร่วมขับเคลื่อน SE รุ่นใหม่

คุณรัฐพล สุคันธี ผู้อำนวยการสายอาวุโส – สื่อสารองค์กร บริษัท บ้านปู จำกัด (มหาชน) ย้ำว่า "บ้านปูเชื่อมั่นในศักยภาพของคนรุ่นใหม่ และเชื่อว่าความรู้ด้านวิทยาศาสตร์สามารถช่วยส่งเสริมการพัฒนาสังคมได้ในหลายมิติ ทั้งด้านสิ่งแวดล้อม หลายกิจการที่อยู่ในโครงการฯ ได้นำเอาองค์ความรู้และวิธีทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

มาช่วยขับเคลื่อนกิจการและแก้ไขปัญหาสังคมไปได้พร้อมกัน สำหรับกิจการที่เข้าร่วมโครงการในปีนี้ อาธิเช่น แสนบุญฟาร์ม ได้ใช้ความรู้จากด้านเทคโนโลยีการเกษตรเข้ามาช่วยเพิ่มมูลค่าผลิตผล และ DDEXP ที่ใช้เทคนิคในรูปแบบของเกม (Gamification) เข้ามาช่วยดูแลสมองผู้สูงอายุ เป็นต้น"

ทุกกิโลกรัมของขยะอินทรีย์ที่ถูกแปรรูปเป็นโปรตีน และทุกต้นไม้ที่หยั่งรากลงบนผืนดิน ล้วนเป็นสัญลักษณ์แห่งการเปลี่ยนแปลงของประเทศไทย ทั้งหมดนี้สะท้อนให้เห็นพลังของผู้ประกอบการเพื่อสังคม ที่กล้าใช้ทั้ง 'วิทย์'และ 'ใจ' ขับเคลื่อนธุรกิจของตน

ร่วมเป็นส่วนหนึ่งของการเปลี่ยนแปลงเพื่อสังคมที่ยั่งยืน!
เราเชื่อว่าพลังเล็กๆ ของทุกคนสามารถสร้างการเปลี่ยนแปลงที่ยิ่งใหญ่ได้ คุณสามารถร่วมสนับสนุนกิจการเพื่อสังคมเหล่านี้ได้ง่ายๆ:

สนับสนุนผลิตภัณฑ์ JAIKLA: มอบสิ่งดีๆ ให้น้องหมาที่คุณรัก พร้อมช่วยลดขยะและรักษาสิ่งแวดล้อม ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ www.facebook.com/jaiklapet
ร่วมเป็นส่วนหนึ่งกับ The Next Forest: เรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับการฟื้นฟูป่า หรือร่วมกิจกรรมปลูกป่ากับเรา เพื่อสร้างพื้นที่สีเขียวให้โลกใบนี้ได้ที่ www.facebook.com/Thenextforest

หากคุณเป็นผู้ประกอบการ “กิจการเพื่อสังคม” (Social Enterprise) ที่สนใจร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการขับเคลื่อนสังคม สามารถติดตามข่าวสารโครงการ "พลังเปลี่ยนแปลงเพื่อสังคม" Banpu Champions for Change: BC4C) ได้ที่ www.facebook.com/banpuchampions หรือติดต่อที่หมายเลขโทรศัพท์ 087-075-4815 และอีเมล banpuchampions@gmail.com