เซ็นทรัลทำ ผนึกกำลังพันธมิตรดัน “บลูคาร์บอน” ฟื้นฟูป่าชายเลน – ลดก๊าซเรือนกระจก – ยกระดับเศรษฐกิจชุมชนสู่โมเดลพัฒนาที่ยั่งยืน

ท่ามกลางวิกฤติสภาพภูมิอากาศที่ทวีความรุนแรงขึ้นทุกปี กลุ่มเซ็นทรัล เดินหน้าขับเคลื่อนโครงการ “เซ็นทรัลทำ” มุ่งสร้างสมดุลให้สังคมและสิ่งแวดล้อม โดยตั้งเป้า เพิ่มพื้นที่สีเขียวกว่า 1,500 ไร่ในพื้นที่เป้าหมาย ต.หนองบัว อ.เมือง จังหวัดจันทบุรี ครอบคลุมทั้งการฟื้นฟูป่าชายเลน ป่าชุมชน และพื้นที่เกษตรคาร์บอนต่ำ ควบคู่ไปกับการอนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพ การลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก และการยกระดับคุณภาพชีวิตของชุมชนอย่างยั่งยืน

เพื่อรับมือกับปัญหาที่ท้าทายนี้ โครงการ “เซ็นทรัล ทำ” ทำด้วยกันทำด้วยใจ จึงยกระดับบทบาท ให้ความสำคัญในการเชื่อมโยงทุกภาคส่วนเพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลงอย่างยั่งยืน ล่าสุดได้ประกาศความร่วมมือกับ สำนักสนับสนุนสุขภาวะชุมชน (สำนัก 3) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.), เครือข่ายร่วมสร้างชุมชนท้องถิ่นน่าอยู่, บริษัท อัตถจริยา จำกัด (วิสาหกิจเพื่อสังคม) และชุมชนท้องถิ่น ผ่าน “การพัฒนาเครือข่ายชุมชนรับมือการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Community Climate Action: CCA)” กลไกความร่วมมือที่มุ่งเสริมศักยภาพให้ชุมชนสามารถปรับตัวและจัดการทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน โดยร่วมกันพัฒนาพื้นที่ต้นแบบเพื่อฟื้นฟูระบบนิเวศ ที่มุ่งเน้นการอนุรักษ์และฟื้นฟูป่าชายเลน รวมถึงระบบนิเวศทางทะเลซึ่งมีศักยภาพในการกักเก็บคาร์บอนสูง พร้อมทั้งต่อยอดสู่การสร้างเศรษฐกิจฐานรากที่มั่นคง

คุณพิชัย จิราธิวัฒน์กรรมการบริหารกลุ่มเซ็นทรัล กล่าวว่า “โครงการเซ็นทรัลทำ” มีความมุ่งมั่นที่จะขับเคลื่อนสังคมและสิ่งแวดล้อมไปพร้อมกัน โดยเรามุ่งผลักดันการปลูกป่าบกควบคู่กับการฟื้นฟูป่าชายเลนซึ่งเป็นหนึ่งในระบบนิเวศ Blue Carbon (คาร์บอนสีน้ำเงิน) ที่มีศักยภาพสูงในการดูดซับและกักเก็บคาร์บอนไดออกไซด์ทั้งในชีวมวลและตะกอนดินได้อย่างมีประสิทธิภาพพร้อมทั้งทำหน้าที่เป็นแนวป้องกันภัยธรรมชาติและเป็นแหล่งเพาะพันธุ์สัตว์น้ำที่ช่วยเสริมความมั่นคงทางอาหาร การอนุรักษ์ระบบนิเวศทางทะเลจึงไม่เพียงช่วยเพิ่มความหลากหลายทางชีวภาพ แต่ยังเปิดโอกาสสู่การสร้างเศรษฐกิจใหม่ให้กับชุมชน โดยประชาชนจะมีบทบาทเป็นทั้งผู้ดูแลทรัพยากรและผู้ได้รับประโยชน์อย่างแท้จริง

ความร่วมมือครั้งนี้เป็นการบูรณาการจุดแข็งของทุกภาคี ไม่ว่าจะเป็นความเชี่ยวชาญด้านสุขภาวะของ สสส. ศักยภาพของเครือข่ายชุมชนท้องถิ่น นวัตกรรมเพื่อสังคมจากบริษัทอัตถจริยา และพลังความเข้มแข็งของประชาชนในพื้นที่   ซึ่งทั้งหมดนี้จะนำไปสู่ผลลัพธ์เชิงรูปธรรม ทั้งในด้านการเพิ่มพื้นที่สีเขียวชายฝั่ง การลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกอย่างเป็นระบบ และการสร้างรายได้ที่มั่นคงยิ่งขึ้นให้กับครัวเรือนในชุมชน”

โครงการเซ็นทรัลทำกับการพัฒนาเครือข่ายชุมชนรับมือการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (community climate Action หรือ CCA) ในระยะเวลา 3 ปี

แผนการดำเนินงานในปี 2568

อนุรักษ์และฟื้นฟูพื้นที่สีเขียว 1,500 ไร่

ป่าชายเลน: เริ่มฟื้นฟูที่ ต.หนองบัว อ.เมือง จ.จันทบุรี โดยปลูกต้นโกงกางกว่า 7,000 ต้นครอบคลุมพื้นที่ 50 ไร่ (ส.ค.–ต.ค. 2568) พร้อมกิจกรรมจัดการขยะรั่วไหลสู่ทะเล เพื่อเร่งฟื้นฟู “คาร์บอนสีน้ำเงิน” และสร้าง “ตะกร้าอาหารชุมชน”

ป่าบก: ฟื้นฟูพื้นที่สาธารณะและป่าชุมชน เช่น ที่สาธารณประโยชน์ทุ่งเหียง (บ้านชากไทย) และป่าชุมชนทุ่งดอนเหียง (ต.วังโตนด) โดยปลูกไม้ยืนต้นพื้นถิ่นกว่า 5,000 ต้นรวมพื้นที่ 1,450 ไร่

ตรวจวัดและสร้างฐานความรู้

ทำงานร่วมกับคณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ คณะเทคโนโลยีการเกษตรและอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ และบริษัท อัตถจริยา จำกัด โดยใช้แอปฯ SMART GHG APPLICATION (SGA) เพื่อสำรวจและประเมินศักยภาพการกักเก็บคาร์บอน เช่น ที่ ป่าชุมชนบ้านโขดหินลอย (35 ไร่) พบว่ามีศักยภาพกักเก็บคาร์บอนรวมกว่า 1,291 tCO2eq (ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า)

ตรวจวัดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในแปลงเกษตร ต.หนองบัว พื้นที่เพาะปลูก 541.8 ไร่ พบการปล่อยรวมกว่า 65  ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า หรือเฉลี่ย 0.11 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า ต่อไร่

จัดทำคู่มือและหลักสูตรเพื่อรับมือการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เช่น คู่มือการสำรวจแปลงป่าเพื่อกักเก็บคาร์บอน และการใช้แชมเบอร์วัดการปล่อยก๊าซเรืออนกระจก

พัฒนาเศรษฐกิจชุมชน

ต่อยอดการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ “ล่องเรือดูเหยี่ยวเที่ยวฟาร์มหอยนางรม” เพื่อสร้างรายได้เสริมให้กับชุมชน

แผนต่อเนื่องในปี 2569 

ขยายพื้นที่อนุรักษ์และฟื้นฟูเพิ่มจาก 1,500 ไร่ เป็น 2,500 ไร่ ครอบคลุมทั้งป่าชายเลน ป่าชุมชน และเกษตรคาร์บอนต่ำ

ร่วมพัฒนา “ทุเรียนคาร์บอนต่ำ” โดยส่งเสริมเกษตรอินทรีย์ การใช้ปุ๋ยสั่งตัด และลดพลังงานในฟาร์ม

ทดลองนำนวัตกรรมสิ่งแวดล้อม เช่น การพัฒนาบรรจุภัณฑ์ชีวภาพจากเปลือกทุเรียนและกาบมะพร้าว (อยู่ระหว่างการวิจัยและพัฒนา)

สนับสนุนอาชีพกลุ่มเปราะบาง เช่น ผู้สูงอายุ ผลิต พัดใบกะพ้อ สร้างรายได้เสริมให้ครัวเรือน

แผนการดำเนินงานในปี 2570 (ขยายผลและพัฒนาเป็นโมเดลต้นแบบ)

วางเป้าหมายการต่อยอดพื้นที่สีเขียว ฟื้นฟูระบบนิเวศ และพัฒนาเศรษฐกิจชุมชนให้เป็นต้นแบบ “ชุมชนคาร์บอนต่ำ” ที่สามารถขยายผลสู่พื้นที่อื่นในอนาคต

ทั้งนี้ โครงการ “เซ็นทรัลทำ” มุ่งสร้างต้นแบบการพัฒนาที่ไม่ได้แยกเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อมออกจากกัน แต่ผสานทั้งสามด้านให้เดินหน้าไปพร้อมกันอย่างสมดุล โดยเชื่อมั่นว่าความยั่งยืนไม่อาจเกิดขึ้นจากใครเพียงฝ่ายเดียว หากแต่ต้องอาศัยพลังความร่วมมือจากทุกภาคส่วน เพื่อร่วมกันสร้างการเปลี่ยนแปลงและส่งต่อโลกที่ดีกว่าให้กับคนรุ่นต่อไป