เปิดกลยุทธ์ การพัฒนาสินค้าชุมชนของ “เซ็นทรัล ทำ” ทำไมถึงเป็น Case Study แจ้งเกิดชุมชนในโลกธุรกิจได้อย่างยั่งยืน

ถ้าถามว่ากลยุทธ์ธุรกิจที่ดีและยั่งยืนคืออะไร ? 
หากสรุปสั้น ๆ เข้าใจง่าย ธุรกิจที่ดีและยั่งยืน คือ ธุรกิจที่เติบโตควบคู่กับการดูแลสังคม สิ่งแวดล้อม และสร้างคุณค่าร่วมให้ทุกฝ่ายเติบโตไปด้วยกัน...

ฟังดูอาจเป็นเรื่องง่าย แต่จริง ๆ แล้วเป็นเรื่องที่ท้าทายเลยทีเดียว เพราะไม่ใช่แค่ใครคนหนึ่งจะทำสำเร็จได้ลำพัง แต่ต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกฝ่ายผ่านกระบวนการทำธุรกิจที่มีเป้าหมาย

หนึ่งในบริษัทที่ทำธุรกิจด้วยแนวคิดนี้คือ Central Group ที่มีความเชื่อว่า... 
“ความยั่งยืนคือการสร้างพลังให้ชุมชนก้าวไปด้วยกันอย่างมั่นคง”  

จากความเชื่อนี้เอง ทำให้เกิดโครงการ “เซ็นทรัล ทำ” ที่ดำเนินงานต่อเนื่องมากว่า 8 ปี โดยมีหนึ่งในโมเดลการพัฒนาที่สำคัญคือ Community Product Development หรือ “การพัฒนาสินค้าชุมชน” ซึ่งช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตผู้คนในชุมชนและเกษตรกรให้มีรายได้ที่มั่นคง พร้อมกับต่อยอดธุรกิจชุมชนให้เติบโตอย่างยั่งยืนในระยะยาว

ยิ่งไปกว่านั้น การ “พัฒนาศักยภาพ ส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชน” ยังเป็นหนึ่งใน 6 แนวทางหลักของ “เซ็นทรัล ทำ” ในการขับเคลื่อนงานด้านความยั่งยืนหลายมิติ ได้แก่

1. Community - พัฒนาศักยภาพ ส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชน
2. Inclusion - ลดความเหลื่อมล้ำ สร้างความเสมอภาคในการเข้าถึงโอกาส
3. Talent - ยกระดับความสามารถบุคลากรต่อเนื่อง
4. Circularity - สนับสนุนเศรษฐกิจหมุนเวียน
5. Climate - ฟื้นฟูสภาพภูมิอากาศและลดผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม
6. Nature - อนุรักษ์ระบบนิเวศและความหลากหลายทางชีวภาพ เพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน

และนี่คือเหตุผลว่าทำไมโมเดล Community Product Development ของ “เซ็นทรัล ทำ” 

ถึงสร้างประโยชน์ได้เกินคาดขนาดนี้ MarketThink ชวนมาถอดสูตรโมเดลนี้แบบเข้าใจง่าย ๆ

ก่อนที่ “เซ็นทรัล ทำ” จะร่วมงานกับชุมชนและเกษตรกรทั่วประเทศ จะมีการกำหนดแนวทางที่ชัดเจน จากนั้นก็เข้าไปพูดคุยกับคนในชุมชนต่าง ๆ เพื่อสอบถามถึงความต้องการของชุมชน การคงไว้ซึ่งอัตลักษณ์ของท้องถิ่น นำศักยภาพขององค์กรมาถ่ายทอดองค์ความรู้ เพื่อการพัฒนาผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ให้ตอบโจทย์ความต้องการของผู้บริโภค

เป็นวิธีสร้างประโยชน์ให้แก่คนในชุมชนและเกษตรกรให้มีธุรกิจที่มั่นคง สร้างรายได้ประจำอย่างยั่งยืน 

การจะทำอย่างนี้ได้ “เซ็นทรัล ทำ” จำเป็นต้องใช้องค์ความรู้และความแข็งแกร่งในธุรกิจค้าปลีก มาสนับสนุนในการพัฒนาสินค้าร่วมกับชุมชนตั้งแต่ “ต้นน้ำถึงปลายน้ำ” ผ่าน 8 กระบวนการธุรกิจ ที่จะใช้ผลักดันผลิตภัณฑ์สินค้าท้องถิ่นให้เติบโตแข็งแกร่งในทุก ๆ มิติ

1. Product Development : พัฒนาสินค้าและมีวัตถุดิบตอบโจทย์ตลาด
2. Product & Packaging Design : ช่วยคิดออกแบบแพ็กเกจจิงสวยงามและวางรากฐานแบรนด์
3. Facilities Improvement : ยกระดับสถานที่ผลิตให้มีมาตรฐาน
4. Business Knowledge Sharing : แชร์ความรู้ในศาสตร์การทำธุรกิจให้แก่คนในชุมชน 
5. Merchandising : ช่วยเตรียมความพร้อมด้านการตลาดและการขาย
6. Logistic : พัฒนาระบบจัดการและขนส่งสินค้าให้มีประสิทธิภาพ
7. Distribution Channels : พัฒนาช่องทางขายทั้งออนไลน์และออฟไลน์เพื่อให้สินค้าเข้าถึงง่าย
8. Communication Channels : วางแผนสร้างการรับรู้สินค้าชุมชนต่าง ๆ ให้แก่ผู้บริโภค

จะเห็นว่า “เซ็นทรัล ทำ” วางแผนธุรกิจให้สินค้าชุมชนต่าง ๆ ไม่ต่างจากรูปแบบการทำธุรกิจบริษัทที่มีแบบแผนชัดเจนเพื่อให้ทุก ๆ สินค้าท้องถิ่นสามารถแข่งขันได้ในตลาดสมัยใหม่ และประสบความสำเร็จด้านยอดขาย 

ทีนี้เราลองมาดูตัวอย่างที่ประสบความสำเร็จกัน

.

โครงการชุมชนเกษตรอินทรีย์วิถีชีวิตยั่งยืนแม่ทา จ.เชียงใหม่ 

เป็นการร่วมมือกับมูลนิธิสายใยแผ่นดิน เพื่อพัฒนา “พื้นที่วิถียั่งยืนแม่ทา” สร้างระบบเกษตรอินทรีย์ต้นแบบ พร้อมผลักดันคนรุ่นใหม่สู่บทบาทเกษตรกรยุคใหม่ ที่ต้องมีความรู้และบริหารตั้งแต่ต้นน้ำคือการผลิต จนถึงปลายน้ำคือ “ช่องทางจัดจำหน่าย”

ขณะเดียวกันยังพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานครบครัน เช่น โรงเรือนเพาะและคัดแยกเมล็ดพันธุ์, อาคารคัดบรรจุผักมาตรฐาน อย., รถขนส่งห้องเย็น พร้อมจัดตั้ง “วิสาหกิจชุมชนแม่ทาออร์แกนิค” ศูนย์การเรียนรู้และโฮมสเตย์ด้านเกษตรอินทรีย์ ที่สร้างรายได้ให้ชุมชนกว่า 14 ล้านบาท และมีสมาชิกกว่า 130 ครัวเรือน

.

โครงการชุมชนท่องเที่ยว สไมล์เมล่อน จ.อยุธยา

ร่วมมือกับวิสาหกิจชุมชนกลุ่มเมล่อนหมู่ใหญ่ร่วมใจพัฒนาเพื่อผลิตเมล่อน “Smile Melon” ที่ทาง “เซ็นทรัล ทำ” สนับสนุนหลายมิติ เช่น สร้างโรงเรือน 7 หลังคัดบรรจุสินค้ามาตรฐาน GMP, ช่วยออกแบบแพ็กเกจจิงให้ทันสมัย เพื่อจำหน่ายที่ท็อปส์ พร้อมกับเปิดช่องทางขายไปยังประเทศสิงคโปร์ ที่สร้างรายได้รวม 2 ล้านบาท 

ปัจจุบัน ฟาร์มเมล่อน แห่งนี้อัปเกรดเป็นหนึ่งในสถานที่ท่องเที่ยววิถีชุมชน โดยมีนักท่องเที่ยวเฉลี่ยปีละกว่า 2,000 คน สร้างรายได้ให้ชุมชน 17 ล้านบาท

.

โครงการศูนย์การเรียนรู้พัฒนาผลผลิตการเกษตรและผลิตภัณฑ์ชุมชน จ.ชัยภูมิ 

เป็นการร่วมมือกับทุกฝ่าย คือ หน่วยงานท้องถิ่น, สถาบันการศึกษา, วิสาหกิจชุมชน เพื่อพลิกฟื้นพื้นที่เสื่อมโทรมกว่า 5,000 ไร่ สู่การทำเกษตรคาร์บอนต่ำ

จากนั้นก็นำผลผลิตมาจำหน่ายที่ ท็อปส์ ซูเปอร์มาร์เก็ต และ จริงใจ Farmers’ Market สร้างรายได้รวมกว่า 41 ล้านบาท พร้อมขยายเครือข่ายผู้ปลูกอาโวคาโดกว่า 1,000 ราย สร้างศูนย์การเรียนรู้ 2 อาคาร รองรับผู้เข้าอบรมและนักท่องเที่ยวรวม 14,000 คน

.

โครงการศูนย์การเรียนรู้ทอผ้าย้อมครามและสีธรรมชาติบ้านกุดจิก จ.สกลนคร

ร่วมมือกับมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ พัฒนานวัตกรรมย้อมผ้าให้ทันสมัยและคงทน พร้อมสร้างโรงย้อม ปรับปรุงร้านค้า อาคารสถานที่ เพื่อเป็นศูนย์การเรียนรู้ 

ที่น่าสนใจคือ ยังช่วยสร้างแบรนด์สินค้าชุมชน “เฮือนทอ” เพื่อจำหน่ายในพื้นที่บูทในงานจริงใจ มาหา…นคร ณ ศูนย์การค้าเซ็นทรัลเวิลด์ และ จริงใจมาร์เก็ต จ.เชียงใหม่ ส่งผลให้รายได้ชุมชนเติบโตต่อเนื่องทุก ๆ ปี โดยล่าสุดในปี 2567 มีรายได้รวมทั้งหมด 6.8 ล้านบาท อีกทั้งยังพัฒนาชุมชนแห่งนี้เป็นแหล่งท่องเที่ยว ดึงดูดนักท่องเที่ยวกว่า 3,000 คนต่อปี

.

จริงใจ ฟาร์มเมอร์ มาร์เก็ต ที่ท็อปส์ มาร์เก็ต 

เปิดพื้นที่ให้เกษตรกรท้องถิ่นได้นำสินค้าที่สดใหม่ดีต่อสุขภาพ มาขายในพื้นที่ของกลุ่มเซ็นทรัล นอกจากช่วยสร้างรายได้แล้วนั้น ยังทำให้เกษตรกรได้พูดคุยกับผู้บริโภค เพื่อนำข้อมูลต่าง ๆ กลับมาพัฒนาสินค้า โดยตลาดแห่งนี้เปิดตัวในช่วงปี 2561 ที่ท็อปส์ มาร์เก็ต เซ็นทรัล อุดรธานี ปัจจุบันขยายไปยัง 30 จังหวัด 34 สาขา สร้างรายได้รวมกว่า 192 ล้านบาท และมีสมาชิกกว่า 12,500 ครัวเรือน

.

จริงใจ มาหา...นคร 

เป็นตลาดนัดที่รวมของดีจากชุมชนทั่วประเทศไทย ที่จัดต่อเนื่องมา 12 ปี ที่เกิดจากการร่วมมือของบริษัทใน Central Group ที่ต้องการให้ตลาดแห่งนี้ เป็นพื้นที่เชื่อมโยงระหว่างเกษตรกรท้องถิ่นกับผู้บริโภค ผ่านสินค้าชุมชนหลากหลาย และของดีประจำถิ่นกว่า 1,000 รายการ จาก 4 ภูมิภาค มาจำหน่าย ณ ศูนย์การค้าเซ็นทรัลเวิลด์

หากมองให้ลึกจะพบว่ากลยุทธ์ Community Product Development ของ “เซ็นทรัล ทำ” คือการยกระดับคุณภาพชีวิตและรายได้ให้คนในชุมชนและเกษตรกรที่เป็นรากฐานในระบบเศรษฐกิจไทย

เมื่อรากฐานแข็งแรง…ระบบเศรษฐกิจไทยย่อมแข็งแรงด้วยเช่นกัน 

ดูข้อมูลเพิ่มเติม ได้ที่ centraltham.com

Reference  
- ข่าวประชาสัมพันธ์และข้อมูลจาก Central Group